Fr

BLUE

Waarom een nieuwe verbeeldingswereld nodig is om de ecologische transitie mogelijk te maken

Donderdag 30 November 2023

Waarom een nieuwe verbeeldingswereld nodig is om de ecologische transitie mogelijk te maken

Aldus de uitdaging die Pierre Charbonnier aangaat in zijn artikel ‘Trouver du nouveau: sortir de l'impasse climatique’ dat vorige maand verscheen in het Franse tijdschrift Le Grand Continent.

Nu de COP 28 van start gaat in Dubai, waar de lobby's van de olie-industrie onvermijdelijk massaal aanwezig zullen zijn, wijst de jonge filosoof op een ideologische nederlaag in onze culturele voorstellingen. Hij stelt zich vragen over het gebrek aan mediabestedingen in de post-fossiele brandstof verbeeldingswereld.

Om de transitie aan te moedigen roept hij op tot socio-ecologische soft power die ze sneller een plaats in de collectieve verbeeldingswereld zou kunnen geven en de strijd aanbinden met fatalisme. “In deze verbeeldingswereld staat de vereiste transitie niet voor opoffering noch voor een reeks onzekerheden, maar wel voor de actualisatie van nog latente moderniserende trends rond gelijkheid, veiligheid, wetenschap in dienst van het algemeen welzijn en het in handen nemen van ons collectieve lot”, besluit de filosoof.

In dit opzicht zou zijn tekst de aandacht van alle communicatieprofessionals moeten trekken.

In zijn redenering gaat Charbonnier uit van de stelling dat het niet langer moeilijk is om je een koolstofarme wereld voor te stellen. Hij merkt echter op dat we omringd zijn door de “visuele en narratieve voorstelling van de catastrofe” met hier en daar “een paar utopische scenario's van een terugkeer naar de natuur zonder industrie die zowel onwenselijk als onrealistisch zijn”.

Volgens hem lijkt het idee van een duurzame gedeelde wereld maar niet ingeburgerd te raken in het collectieve bewustzijn, of het nu afkomstig is uit de film, van de platformen, uit de reclame of mainstream politieke communicatie.

“We bevinden ons in een situatie waarin een groot deel van de bevolking weet dat het sociaaleconomische model waarin ze leven niet duurzaam is, maar geen idee heeft hoe de wereld waar we naartoe moeten er dan wel zou kunnen uitzien. Dus hoe kunnen ze die wereld willen? Hoe kunnen ze een instabiele maar tastbare realiteit inruilen voor een andere die totaal abstract en onaantrekkelijk is? Bij gebrek aan deze denkbeeldige wereld behoudt de verouderde versie van fossiele vrijheden haar aantrekkingskracht en, erger nog, wordt ze een bastion dat verdedigd moet worden in een culturele oorlog.”

“We weten dat je een werkelijkheid eerst moeten kunnen voorstellen om ze ook echt te laten bestaan”, besluit de man heel terecht.

Archief / BLUE