Fr

TECH

De enige garantie in crypto is het risico, door Bart Van den Brande (Sirius Legal)

Donderdag 4 Mei 2023

De enige garantie in crypto is het risico, door Bart Van den Brande (Sirius Legal)

Snel rijk worden zonder inspanning, het is een droom zo oud als de mensheid en doorheen de geschiedenis bleek die droom in de meeste gevallen effectief bedrog. Vroeger “investeerden” naïeve beleggers in piramidespelen, waarbij de enige echte winnaar steevast degene aan de top van de piramide was of vertrouwden ze, verblind door geldlust, hun vermogen toe aan schimmige beleggingsspecialisten die er maar al te vaak met het ganse familiefortuin vandoorgingen.
 
De nieuwe mirakeloplossing om snel rijk te worden heet cryptocurrencies en de hoeveelheid mensen die hun zuurverdiende spaargeld beleggen in Bitcoin of Binance is nauwelijks bij te houden. Volgens recente cijfers zou tot meer dan een miljoen Belgen vandaag in meer of mindere mate beleggen in cryptocurrencies. Ter vergelijking, de recentste cijfers van de FSMA schatten het aantal privépersonen dat belegt op de beurs op nauwelijks 800.000. Een beetje kort door de bocht zou je dus kunnen stellen dat virtuele munten intussen de aandelenmarkt ingehaald hebben, tenminste als het gaat over privébeleggingen.
 
Wie mijn woorden hierboven met wat kwade wil leest, zou kunnen veronderstellen dat ik alle cryptocurrencies zomaar op een hoopje gooi en ze in één trek door gelijk schakel met piramidespelen en oplichters. Maar hoewel men me weleens een gebrek aan nuance wil verwijten, is dat geenszins het geval. Vanzelfsprekend wordt niet elke crypto exchange gerund door oplichters en vanzelfsprekend is de beurskoers van de meest gekende, stabiele cryptocurrencies niet noodzakelijk een zeepbel die onvermijdelijk zal barsten. Heel wat slimme beleggers verdienen effectief mooi geld aan cryptomunten. 
 
Maar zoals zo vaak zijn er voor elke winnaar tien verliezers te tellen en is de grauwe werkelijkheid voor wie het laagje glimmende lak aan de oppervlakte van het succesverhaal van Bitcoin en Binance wegkrabt dat veel goedgelovige mensen met lege handen achterblijven. Het zijn zoals altijd niet de professionele beleggers, maar wel de naïeve volgers die in de val van valse beloftes trappen. En die val wordt gretig gespannen door allerlei zelfverklaarde beleggingsadviseurs met allesbehalve goede bedoelingen. Valse beloftes, opgeblazen winstvoorspellingen, geminimaliseerde risico’s en in heel wat gevallen ronduit frauduleuze reclameboodschappen overtuigen vandaag een betreurenswaardig aantal mensen om hun geld in crypto te stoppen. Recent nog werden acht Amerikaanse sterren, waaronder Lindsay Lohan en Jake Paul, aangeklaagd voor het endorsen van illegale reclame voor cryptomunten. De Singaporese crypto marketplace Crypto.com stopte zo maar even 100 miljoen dollar in een advertentiecampagne in twintig landen waarin Matt Damon cryptobeleggingen aanprijst. Intussen worden grote steden als Amsterdam, Madrid en Parijs overspoeld met billboards met reclame voor diezelfde cryptobeleggingen en dichter bij huis krijgen Facebook-gebruikers de ene na de andere valse reclame voorgeschoteld waarin bekende Vlamingen schijnbaar adviseren om je geld in cryptomunten te stoppen.
 
Hoog tijd om in te grijpen, volgens de Belgische overheid. In een poging om beleggers te beschermen tegen fraude en oplichting, maar misschien wel in de eerste plaats tegen hun eigen gretigheid, voert die nieuwe regels in op basis waarvan de FSMA vanaf nu zal toezien op strengere regels voor reclame voor cryptobeleggingen.
 
Reclame voor virtuele munten, zoals Bitcoin, wordt op basis van die nieuwe regels vanaf midden mei streng gereguleerd en beperkt. Het consumentenrecht vertrekt al lang van het idee dat reclame eerlijk en transparant moet zijn en niet mag misleiden en die regels worden nu expliciet doorgetrokken naar reclame voor cryptocurrencies. Wil je reclame maken voor cryptocurrencies? Dan zal je voortaan bij élke reclame een wel zéér expliciete waarschuwing moeten meegeven: “Virtuele munten, reële risico's. De enige garantie in crypto is het risico." De adverteerder moet naast de potentiële voordelen ook objectieve en correcte informatie moeten geven over de risico’s, beperkingen en voorwaarden die aan cryptobeleggingen verbonden zijn en reclame voor crypto’s mag ook geen verklaring over de toekomstige waarde of rendement van de cryptocurrencies bevatten. Al die waarschuwingen moeten duidelijk leesbaar en zichtbaar zijn in de reclame. Geen sprake dus van de verplichte vermeldingen te verstoppen achter doorklikbuttons of achter een lijst met hashtags.  
 
Samen met een verplichting om grootschalige campagnes (ook op social media) vooraf aan te melden bij de FSMA (wat al lang verplicht is voor reclame voor “klassieke” beleggingen) en extra transparantieregels voor influencers die crypto’s aanbevelen, hoopt de overheid meer transparantie, veiligheid en zekerheid voor Belgische beleggers in te bouwen.
 
Naïef…? In zekere zin wel. De nieuwe regels zijn immers een Belgisch initiatief en het valt erg te betwijfelen of een crypto exchange in Hongkong of Taiwan wakker ligt van een eventueel onderzoek door de Belgische FSMA. Hun grootschalige misleidende Facebook-advertenties of spam mailings, waarin bekende mediasterren misbruikt worden om bijzonder risicovolle beleggingen (in het beste geval) of pure oplichting (in het ergste geval) aan te prijzen, blijven ook met deze nieuwe regels eens te meer buiten schot.
 
Maar wie geen regels oplegt, loopt natuurlijk altijd achter de feiten aan en misschien kunnen de Belgische regels wel een voorbeeld vormen voor andere landen. Met deze nieuwe regels loopt de FSMA overigens duidelijk vooruit op de strenge Europese regels rond cryptobeleggingen die eraan komen onder de  MiCA Verordening, die niet in de eerste plaats reclame voor crypto's wil reguleren, maar die wel de uitgifte en handel in virtuele munten op een gelijkaardige leest wil schoeien als de klassieke beleggingen, met een systeem van prospectussen, vergunningen en voorafgaande controles door de FSMA. Die MiCA verordening komt er nu overigens in sneltreintempo aan en daarmee zouden de grootste misbruiken de wereld uit geholpen moeten worden. 
 
Het spaargeld van de snel-rijk-belegger zal dus hopelijk in veiligere handen zijn. Zelf sta ik morgen toch maar liever gewoon op voor een lekker ouderwetse werkdag met loon naar werken. Voor mij geldt nog steeds beter één vogel in de hand, dan tien in de lucht…

Archief / TECH