Fr

BRANDS

Rode Duivels: cultuuromslag nodig, door Fons Van Dyck (Think BBDO)

Zondag 20 November 2022

 Rode Duivels: cultuuromslag nodig, door Fons Van Dyck (Think BBDO)

Aan de vooravond van het wereldkampioenschap voetbal had ik enkele weken geleden het voorrecht om een ganse avond in beperkt gezelschap aan tafel te mogen zitten met bondscoach Roberto Martinez. Het gesprek ging natuurlijk over de kansen van de Rode Duivels, maar ook en vooral over leiderschapsstijl, de kracht van een sterk team en de noodzaak van een cultuuromslag. Een heuse master class in modern management.
 
Wat hier volgt is geen verslag van de bijeenkomst in het moderne hoofdkwartier van de Belgische voetbalbond in Tubeke. Wel enkele belangrijke inzichten die in het 3 uur durende gesprek aan bod kwamen en die ik graag deel, zonder dat zij de bondscoach binden. 
 
Vooreerst: voetbal is voor alles een ploegsport. Alleen het sterkste team wordt wereldkampioen. Een winnend team bestaat uit sterke persoonlijkheden en karakters, soms met grote ego’s. En daar is niets fout mee. Ze kunnen elkaar naar betere prestaties sturen. Alleen is het kunst om die ego’s in evenwicht te houden, en vooral: ze niet met elkaar laten botsen. Het geheel van de ploeg moet finaal groter zijn dan de optelsom van de talenten van de individuele spelers. Daarom moeten de rollen van elkeen heel duidelijk afgebakend en uitgeklaard zijn voor iedereen, zonder verborgen agenda’s. Het vereist een grote dosis sociale psychologie (en soms ook wel wat diplomatie).
 
Het doet me denken aan de gevleugelde woorden van wijlen Steve Jobs die het succes van Apple ooit vergeleek met dat van The Beatles. De vier groepsleden, John, Paul, George en Ringo waren elk sterke persoonlijkheden met uitgesproken eigen stijlen. Maar hun toenmalige manager slaagde er wel lange tijd in om de spanningen in goede banen te leiden en de groep als geheel tot een hoger niveau te tillen. Toen dat op een bepaald moment niet meer lukte, omdat ego's de bovenhand kregen, ging de groep uit elkaar. In hun individuele solo-carrières nadien bereikten John, Paul, George en Ringo nooit meer de muzikale en commerciële pieken van The Beatles. Vrij vertaald naar het voetbal: alleen wanneer Martinez erin slaagt om Kevin, Romelu en andere Edens aan één zeel te doen trekken, en boven zichzelf te laten uitstijgen als échte Rode Duivels maken we kans op succes op het WK.
 
Maar wat is succes? Een sterk team alleen is een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde om successen te boeken. Er moet vooral inzet en overgave zijn (‘commitment’ in het Engels wat veel meer is dan betrokkenheid). Iemand kan zich betrokken voelen maar daarom zich niet voor 100 procent willen smijten voor de ploeg. Er is, nog veel belangrijker, nood aan een echte cultuuromslag waarbij iedereen die het shirt van de Rode Duivels draagt, moet willen winnen. De spelers mogen niet langer tevreden zijn met 'erbij te zijn'. Deelnemen is in voetbal niet belangrijker dan winnen. Het is wraakroepend dat   een 'gouden generatie' straks dreigt te eindigen als een 'net-niet generatie'.

Een cultuuromslag met andere woorden waarbij we niet langer tevreden zijn met brons, maar resoluut voor goud willen gaan. Een beetje zoals Nederland. Daar kreeg bondscoach Louis Van Gaal op een persconferentie de vraag van een journalist wie wereldkampioen gaat worden. ‘Nederland’ antwoordde hij, zonder verpinken. En eigenlijk dacht hij in zichzelf: ‘ik’.

Zover zijn we nog niet in België. Een diepgewortelde cultuur verander je niet zomaar, dat beseft ook de bondscoach.  Daarvoor is tijd nodig, veel tijd. Als het niet lukt met deze ‘gouden generatie’ dan beslist met de volgende generatie. Tot in 2026 in Amerika?

Archief / BRANDS