Fr

INTELLIGENCE

Truth to be told, door Griet Byl (MM)

Zondag 24 Januari 2021

Truth to be told, door Griet Byl (MM)

Volgens de recentste Trust Barometer van Edelman die vorige week verscheen, werden we in 2020 niet alleen geconfronteerd met een pandemie die de wereld nog steeds in haar greep houdt, maar zitten we ook opgescheept met een nooit eerder gezien gebrek aan vertrouwen. Onder andere en vooral in de overheid en de media.

De studie die eind vorig jaar gevoerd werd bij een uitgebreide steekproef van meer dan 33.000 mensen, bombardeerde dan maar de business tot de meest vertrouwde instelling in 18 van de 28 geanalyseerde landen. Respondenten ervaren die bovendien als de enige die zowel competent als ethisch is. 68% van hen is zelfs van mening dat CEO’s het moeten overnemen van regeringen als die de problemen niet opgelost krijgt.

Waar deze verschuiving vandaan komt, is wellicht niet in twee woorden uit te leggen. De stuntelige pogingen van politici om de wereldwijde gezondheidscrisis bij wet onder controle te krijgen, de overvloed aan tegenstrijdige informatie die dag in dag uit de wereld in gestuurd wordt en de snelheid waarmee veel bedrijven erin slaagden nieuwe manieren van werken te vinden zijn zeker een onderdeel van de verklaring. Net zoals de snelheid waarmee de farma-industrie op de proppen kwam met een vaccin, zoveel is zeker.

Bovendien leven we met z’n allen in de tijd van post-truth politics, om een buzzwoord van nog niet zo lang geleden boven te halen. En van ‘echochambers’ die sinds de machtsgreep van algoritmen allerhande ons wereldbeeld bepalen. Daardoor blijft iets waar zolang het past bij onze overtuigingen en die van onze peers. Is dat niet het geval, wordt de waarachtigheid al snel in twijfel getrokken. En wordt de boodschapper een gegeerd doelwit voor beschuldigingen van fake news. Zo testte het onderzoek van Edelman in de States het vertrouwen van de Amerikanen in de media zowel voor als na de presidentsverkiezingen. Opvallende vaststelling: toen die eenmaal achter de rug waren, daalde het toch al zeer povere vertrouwen van de Trump-kiezers in de media met nogmaals 13 punten.

Voeg daarbij de angst, de onzekerheid en de machteloosheid die de pandemie, maar meer nog haar gevolgen inboezemen en je krijgt de perfecte voedingsbodem voor boosheid en verontwaardiging, misschien wel de opvallendste ziekte van deze tijd. Maar het is niet omdat je vertoornd bent dat je gelijk hebt. Of dat je per definitie de waarheid spreekt. Vrije meningsuiting is, hoe authentiek ook, geen garantie voor juistheid. “Freedom is the freedom to say that two plus two make four. If that is granted, all else follows”, aldus Winston Smith in ‘1984’. Een waarheid als een koe, om te onthouden en boven ons bed te hangen.

Archief / INTELLIGENCE