Fr

MEDIA

Sociale netwerken of sociale media: what's in a name?, door Fred Bouchar (MM)

Zondag 17 Januari 2021

Sociale netwerken of sociale media: what's in a name?, door Fred Bouchar (MM)

Het lijkt wel een semantische kwestie waarvan we voor de lol zouden kunnen stellen dat ze teruggaat tot ‘De oorsprong van de wereld’, dat bekende schilderij van Courbet dat Facebook aan het begin van de jaren 2010 censureerde. Honderden webpagina’s zijn eraan gewijd.
 
Maar het is ook een economische kwestie. En almaar meer een politieke en juridische problematiek.
 
Zuckerberg heeft altijd beweerd dat Facebook geen medium is, maar gewoon een technisch platform dat mensen in contact met elkaar brengt. Maar sinds het bereik miljarden aardbewoners telt, “kunnen we alleen maar vaststellen dat de sociale netwerken nieuwe openbare mediaruimten structureren en dat ze zelfs kunnen bijdragen tot massamanipulaties, dankzij targeting en profileringstechnieken”, aldus Antoinette Rouvroy die onderzoek voert bij het FNRS in Le Soir.
 
Bovendien hebben Twitter, Facebook en konsoorten met de optrekking van een cordon sanitaire rond hun bekendste discipel de kwestie definitief beslecht. De verbanning van Trump vloeit niet voort uit een technisch proces van een algoritme, maar wel uit een menselijke beslissing. Het is haast een redactionele keuze. Daarmee passen de sociale platformen definitief in het mediavakje (iets wat we binnen ons reclame-ecosysteem allang weten).
 
Deze redactionele keuze om de bekendste twitteraar ter wereld op mute te zetten, leidde ook tot een fel debat rond de vrije meningsuiting, waarbij heel wat politici eigenaardig genoeg hun verontwaardiging ventileerden omdat het blauwe vogeltje hun zomaar het zwijgen kan opleggen. “De sociale media bevinden zich in de netelige positie dat ze een openbaar debat moeten omkaderen als privéonderneming”, schrijven onze collega’s van L’ADN. En ze citeren Twitter-baas Jack Dorsey: “Ik vind het niet leuk dat ik Trump van Twitter heb verbannen en ik betreur dat het zover is kunnen komen. Het schept een gevaarlijk precedent: de macht die een individu of een bedrijf kan hebben op een deel van de wereldwijde openbare dialoog.”
 
Zoals echte newsbrands al eeuwen geleerd gebben, zullen deze sociale platformen die nu dus sociale media zijn geworden het juiste evenwicht moeten vinden: om de stroom hate speech droog te leggen en te vermijden dat ze beschuldigd worden van censuur. “Het is tijd om na te denken over een ecologie van de sociale media, over onze verhouding tot hun tools”, pleit onze vriend Serge Bailly, voormalig hoofdredacteur van MM in La Libre.
 
Het is er in elk geval het moment voor: “Vroeger waren de sociale media bang om abonnees te verliezen, nu vrezen ze gerecehtelijke vervolging”, aldus Charles Voisin, journalst en Amerikakenner in hetzelfde artikel. Daarmee bedoelt hij dat in deze zeer gespannen context de verwijdering van Trump om te beginnen een opportunistische keuze is. Met de ontelbare klachten inzake misbruik van hun machtspositie en de dreiging met ontmanteling waarmee hun cliënten af te rekenen krijgen, moeten de advocatenbureaus van de Gafa zich beslist in de handen wrijven: hun stem zullen we zeker horen in 2021.

Archief / MEDIA