Fr

BRANDS

Leesvoer, door Fred Bouchar (MM)

Zaterdag 28 Maart 2020

Leesvoer, door Fred Bouchar (MM)

Nu we met z’n allen zelf onze beschikbare hersentijd moeten en kunnen verdelen, is leesvoer noodzakelijker dan ooit noodzakelijk om een geestelijk luchtje te scheppen. Daartoe behoren natuurlijk romans, maar ook de pers en meer dan ooit de edito’s, columns of opiniepagina’s in de kranten (in hun papieren versie – die zoveel beter is om even te pauzeren en een halve minuut na te denken). Al was het maar om een moment afstand te nemen van de onophoudelijke stroom angstaanjagende nieuwsberichten die blijven binnenlopen.
 
Zo las ik in Le Soir van dit weekend het ijzersterke interview met Caroline Pauwels van Béatrice Delvaux. Daarin heeft de rector van de VUB het over de ‘hallucinante’ situatie waarin we allemaal zitten. Dat doet ze met verwijzing naar haar eigen ziekte: “Al wat veraf leek, komt zeer dichtbij en je realiseert je hoe broos alle democratische, technologische systemen zijn. Ook al had ik zo’n wake-up call zelf niet meer nodig. Je merkt hoe broos de mens is, ook (…) Als ik het over mijn leven met kanker had, formuleerde ik dat als leven in een parallel universum: er is daar iets, maar je weet nog niet hoe. Dat is vandaag ook zo: we zitten allemaal in lockdown, maar we vragen ons af hoe het daarna moet.”
 
Ja, hoe moet het daarna? Dat is de vraag die we bij MM ook zullen proberen te beantwoorden de komende dagen en weken, in onze dagelijkse interviews.
 
In afwachting zou ik je graan twee bijzonder accurate analyses aanraden – die ons marcom kader enigszins overstijgen. Laat ik beginnen met de parallel van Eric Lambin, professor aan de UCLouvain en de Stanford University, tussen Covid-19 en het klimaat. Wat kunnen we leren uit deze twee crisissen die al bij al nauw verbonden zijn, vraagt hij zich af in La Libre.
 
Eric Lambin is meer bepaald van oordeel dat de landen die gekozen hebben voor een gedereguleerd kapitalistisch stelsel, minder goed in staat zijn de klimaat- en coronacrisis op te vangen: “Wild kapitalisme dat gericht is op de creatie van individuele rijkdom, verwaarloost meestal het openbaar belang. Als alles goed gaat, genereert dit stelsel veel rijkdom en een grote sociale ongelijkheid. Als een crisis de hele bevolking treft, blijkt gedereguleerd kapitalisme een slecht vervangmiddel voor een door de staat geleid en op solidariteit gebaseerd antwoord, dat de enige mogelijke oplossing is in zo’n situaties.”
 
Hij merkt ook op dat “het echte gevaar voor de mensheid zit in meerdere simultane crisissen die oorspronkelijk onafhankelijk zijn, maar elkaar versterken door een domino-effect”: “Covid-19 zal de Staten diep in de schulden steken, waardoor ze niet over de nodige middelen zullen beschikken om het klimaatbeleid te voeren dat de omstandigheden nochtans dringend noodzakelijk maken. Door de pandemie versterkt de volatiliteit van de beurzen en vergroot het recessierisico dat het budgettaire vermogen van de staten om een klimaatcrisis te vermijden nog verzwakt. De commerciële oorlogen die Trump begonnen is, verstoren de wereldwijde bevoorradingsketens die door hun diversiteit nochtans een bron van economische veerkracht vormden. De massale migratiestromen die ontstaan zijn uit de geopolitieke conflicten en de klimaatverandering, draaien uit op humanitaire rampen door de sluiting van de grenzen die door de coronacrisis gelegitimeerd wordt in de ogen van de nationalistische politieke leiders.”
 
Deze redenering bevestigt de analyse van Yuval Harari in de Financial Times. De Israëlische historicus en filosoof merkt op dat we deze gezondheidscrisis ons voor twee belangrijke keuzes plaatst: kiezen tussen isolerend nationalisme en globale solidariteit en kiezen tussen totalitair toezicht en empowerment van de burger.
 
Wie dacht dat dit allemaal weinig te maken heeft met ons vak, zou misschien stilaan zijn zienswijze beter veranderen. Tijd zat om na te denken, toch?

Archief / BRANDS