Franse vrouwen hebben dat ‘je ne sais quoi’. Flair, een attitude. Een aura van onoverwinnelijkheid dat even puur als vrouwelijk is. Ik ben zeer goed geplaatst om dat te weten, want ik ben met eentje getrouwd.
 
Toen Joséphine Goube als CEO van Techfugees (een in Londen gevestigde vereniging zonder winstoogmerk) het podium opstapte om SXSW te openen, deed ze dat à la française: met lichte tred, een sprankelende blik en een glimlach in haar stem. Haar lichtvoetige en dynamische presentatie liet er echter geen twijfel over bestaan dat la Joséphine wel degelijk haar klauwen kan bovenhalen als de nodig is. Bijvoorbeeld om te wijzen op de onrechtvaardige manier waarop migranten behandeld worden.
 
Met twee achtereenvolgende nominaties (in 2016 en 2017) door het magazine Forbes in de top 30 van de jonge sociale ondernemers onder de 30, is Joséphine Groube een activiste die gedreven ijvert voor de inclusie van migranten en vluchtelingen. Met Techfugees werkte ze als Tech Evangelist voor het webprofielenrekruteringsplatform Yborder.
 
Ze woont niet ver van Calais en zat dan ook op de eerste rij toen de Franse regering besloot dat ze liever 2,3 miljoen uittrok voor een meer tegen de migranten dan voor een schoon en functioneel vluchtelingenkamp. Dat wakkerde haar woede en verontwaardiging extra aan: “Een muur bouwen betekent een verschil aangeven tussen hen en ons. De eerste etappe in de ontmenselijking van de vijand begint met woorden en beelden”, getuigt ze. “We moeten ook met woorden en beelden voor onze waarden vechten. We moeten vechten met de empathie waarover we het vandaag hebben. We moeten vermenselijken en niet bang zijn onze donkere kant onder ogen te zien.”
 
Techfugees
Dus vervoegde ze Techfugees, een vereniging zonder winstoogmerk die actief is op globaal niveau en die het antwoord van de internationale tech community op de noden van de vluchtelingen wil coördineren. Techfugees wil hun doorheen de technologie hun waarde teruggeven en ze een stem geven. Het organiseert conferenties, workshops, hackathons en ontmoetingen overal ter wereld, in de hoop om aldus technologische oplossingen voor en met de vluchtelingen te vinden. De vereniging helpt verder ook met de organisatie en de promotie van de beste projecten die ze vindt, via partnerships en realisaties in de praktijk.
 
Ook al is de vereniging niet betrokken bij de rechtstreekse creatie of de promotie van apps bij vluchtelingen, toch promoot Techfugees technologische oplossingen als een manier om de technologie te behouden in de globale conversatie in verband met vluchtelingenproblematieken.
 
De macht van je paspoort
“Migranten zijn er altijd geweest. Verontrustend is dat we ze minder goed dan vroeger behandelen. Vroeger waren we trots dat we hen konden helpen. We hebben de vluchtelingengolven uit de Tweede Wereldoorlog opgevangen, net zoals de mensen die op de vlucht waren voor het communisme of de dictatuur van Franco”, zegt ze rustig maar vastberaden. “Maar we zijn vergeten onze empathie te tonen aan de mensen die op de verkeerde plek geboren werden. We vergeten de macht van ons paspoort. Niemand kiest zelf in welk land hij of zij geboren wordt. Een Duitser kan 147 landen betreden zonder visum. Een Afghaan 27. Waar zijn we bang voor? We hadden 0,17% vluchtelingen in Europa in 2017.”
 
Denk daaraan. Neem al de tijd die je daarvoor nodig hebt.
 
Technologie, sociale technologie en media om goed te doen
Techfugees presenteert verschillende differentiatiefactoren. Dat leidde tot zijn reputatie als algemene voorstander van technologie in het kader van hulp aan de vluchtelingen. Om te beginnen benadrukt de vereniging het belang van cocreatie samen met de vluchtelingen. Ze laat de sociale ondernemers de opgetekende verhalen gebruiken om iets samen met en niet voor de vluchtelingen te bouwen. Het geeft hun een doel, iets wat ze delen en gemeenschappelijk hebben. Een eerste teken dat ze mensen zijn, dat ze slim en nuttig zijn. Joséphine Goube benadrukt het belang van partnerships, van samenwerking en gedeelde kennis binnen het ecosysteem van de regeringsmedewerkers, de NGO’s, de technologische ondernemers, de communicatiespecialisten en de financiële schenkers. Het maakt het mogelijk dubbel gebruik van inspanningen en middelen te vermijden. Deze bedenking werkt bemoedigend voor een positieve omgeving, een menselijke geleiding voor de solidariteitsketen. Techfugees geeft de vrijwilligers en de vluchtelingen de nodige autonomie om hun lokale uitdagingen aan te gaan. Het schept een gevoel van symbiotische verwantschap voor maatschappelijke integratie, wederzijds respect en inclusie.
 
Technologie leidt tot een snellere en beter toegankelijke distributie, een betere communicatie, een beter inzicht. Ze maakt een efficiënter gebruik van beperkte middelen mogelijk. Ze geeft de aanzet tot groei en maakt schaalvoordeel mogelijk. Technologie, en sociale technologie in het bijzonder, zijn de hoekstenen van efficiënte humanitaire hulp.
 
Je telefoon als massaconnectiviteitswapen tussen mensen
Joséphine Goube vroeg vervolgens om alle telefoons te tonen. Meer dan een duizendtal toestellen worden voorzichtig opgestoken. Ze pakt de hare en zwaait ermee, als om een revolutie te ontketenen: “Je telefoon is de krachtigste tool die je ooit in je leven zult hebben. Gebruik hem om goed te doen. Hij bevat sociale netwerken om verbinding te maken met mensen in gevaar. Zoekmotoren om de waarheid uit te vissen. Fototoestellen en schermen om de realiteit van de mens te vatten. We zullen onze technologie, onze skills, onze wetenschap, onze media nodig hebben om bruggen te slaan. Milieufactoren zullen bevolkingsgroepen verplichten zich massaal te verplaatsen. Laten we de kracht van de briljantste geesten samenbrengen, net zoals de technologieën en platformen over de hele wereld, om deze missie tot een goed einde te brengen en goed te doen.”
 
Hugh Forrest, een van de grote bazen van SXSW, had het publiek verwittigd dat bepaalde thema’s en sprekers een diepe menselijke impact zouden hebben. Creativiteit en sociale technologie verbinden om menselijkheid uit te dragen. Om een weg naar de toekomst te openen.
 
Ik kijk rond me. Iedereen, zonder uitzondering, heeft tranen in de ogen. Dat was de eerste sessie, de eerste dag. Mijn telefoon heeft nog nooit zo zwaar geleken. Het lijkt wel of ik hem hoor fluisteren en neuriën.